Zorgcongres Terschelling 2019

Terschelling januari 2019

“Zorgaanbieders 1e lijn: maak slim gebruik van elkaars deskundigheid”.

De zorg in de 1e lijn wordt zinniger en zuiniger als huisartsen, apothekers, tandartsen, verloskundigen, paramedici en (wijk-)verpleegkundigen nog meer gebruik maken van elkaars deskundigheid. Voorwaarde is dat behandelgegevens en -resultaten direct en zonder barrières via EPD’s uitgewisseld kunnen worden. Deze bundeling biedt tevens grote mogelijkheden om ook de samenwerking met enerzijds de ziekenhuizen en anderzijds de wijkteams en welzijnsorganisaties die actief zijn binnen het sociaal domein te optimaliseren. Daarmee komt zorgverschuiving van 2e naar 1e en 0e lijn en substitutie binnen handbereik. Deze integratie van zorg en welzijn zal met name regionaal vorm en inhoud moeten krijgen.

Tot deze conclusie kwamen de deelnemers aan het jaarlijkse Eerstelijns Congres op Terschelling dat dit keer in het teken stond van “Juiste Zorg op de Juiste Plek” (JZodJP). PPN en daarmee de paramedische zorg was met het voltallige bestuur breed vertegenwoordigd om Namens de VvOCM was Viola Zegers aanwezig.

De essentie van JZodJP – een beweging die door het Ministerie van VWS in samenwerking met zorgorganisaties is ingezet- is het voorkomen van (duurdere) zorg, het verplaatsen van zorg (dichter bij mensen thuis) en het vervangen van zorg (door gebruik van nieuwe technologieën zoals e-health).

Ernst van Koesveld (VWS directeur Zorgverzekeringen, pDG Langdurige Zorg tevens secretaris Taskforce JZodJP) en Marian Kaljouw (bestuursvoorzitter NZa) openden het congres met de impact van de harde cijfers van het bereik, de kosten maar ook de opbrengsten van het huidige zorgstelsel. Zij pleitten voor de uitgangspunten van positieve gezondheid en de transitie in de zorg van een focus op ziekte en zorg naar gezondheid en gedrag. Daarbij dient preventie en tijdige signalering van ziekte centraal te staan. “Omdenken, zelf klein beginnen en bewust met elkaar opschalen” was hun boodschap. Beide sprekers daagden de aanwezige bestuurders van beroeps- en branche verenigingen uit om hun leden in de noodzakelijke transitie naar zinnige en zuinige zorg te begeleiden. “Geen directe verandering van het zorgsysteem: de uitdaging ligt bij u en uw leden die als 1e lijn zorgaanbieders bereid moeten zijn over hun schaduw te springen.”

Uit de daarna gepresenteerde voorbeelden door het Deventer Ziekenhuis (ketensamenwerking), Nijmegen (geïntegreerde geboortezorg) en Lent (wijkgerichte beweegzorg) blijkt dat daar al prima voorbeelden van zijn. Andre Hoeksema (tandarts geriatrie) kreeg het gezelschap van ongeveer 100 deelnemers stil met zijn hartverwarmende pleidooi voor en voorbeelden van de noodzaak van samenwerking bij verwaarloosde mondzorg bij ouderen.

De aanwezige beleidsbeslissers kwamen -samen met vertegenwoordigers van zorgverzekeraars en patiëntenorganisaties- na een levendige discussie tot de conclusie dat om JZodJP succesvol regionaal te kunnen te laten landen een zachte vorm van regie van het Ministerie van VWS gewenst blijft. PPN is bezig met het vormen van eerstelijns regionale paramedische platforms. De eerste initiatieven hiervoor zijn genomen.

Het Ministerie blijkt ook bereid relevante innovaties (ook financieel) te steunen, daar waar nodig samenwerking te katalyseren of barrières te slechten. Een simpele stap die snel kan worden gerealiseerd is dat zorgaanbieders elkaars kennis, ervaring en data ontsluiten. Zo kunnen apothekers het medicijngebruik en verloskundigen de geboortezorg coördineren, fysio- en oefentherapeuten als experts in houding en bewegen, en diëtisten als voedingsdeskundigen benut worden. Dat betekent dat zorgaanbieders op elkaars deskundigheid moeten (willen en kunnen) vertrouwen. Voorwaarde voor succesvolle samenwerking is dat alle informatie mbt diagnose en behandeling zonder barrières kunnen worden gedeeld.

Het Congres werd afgesloten met de aanbeveling aan de beroeps- brancheorganisaties om de verbinding tussen de Hoofdlijnakkoorden Medisch Specialistische Zorg, Huisartsenzorg, de curatieve GGz en de wijkverpleging samen met het nog af te sluiten akkoord Paramedische Zorg op JZodJP nader uit te werken. Ook werd de wens uitgesproken op het volgende Eerstelijnscongres Terschelling (laatste weekend 2020) ook de rol en de eigen verantwoordelijkheid van de patiënt en de positie van gemeenten aanbod te laten komen.